Het hoeft niet

Lieve Cassandra,

Tot jou spreekt je bijna vijftigjarige zelf. In de cursus autobiografisch schrijven heb ik de opdracht gekregen om jou een brief te schrijven. Er is zoveel dat ik je wil meegeven en tegelijkertijd aarzel ik. Welke invloed zou het hebben op je levensloop als iemand rond je zeventiende dit had verteld? Laten we het gedachtenexperiment maar aangaan.

Ik ken ons inmiddels. De beste zijn, dat wil jij. In alles. Laten we vaststellen dat je daar behoorlijk goed in bent. Het lijkt je nauwelijks moeite te kosten. Je veert op als je wekker gaat en glimlacht om de radio-DJ die in het item Wat Moet Ik Aan Vandaag kleding noemt die jij niet in de kast hebt hangen. Vol energie vlieg je op je fiets naar school. Je doet mee in de lessen, bent populair en haalt hoge cijfers. Leraren glimlachen als ze je een poging tot keten zien doen. Na school heb je het druk. Maandag en donderdag hockeytraining. Op woensdagmiddag geef je training aan jongens D1. Op zaterdag speel je je wedstrijd met de A1 en op zondag zit je op de bank bij Dames 1. Je zit op stijldansen en je speelt tenorblokfluit in een kwartet. Je hebt een leuk vriendje. Je beste vriendin Juul ken je sinds je tiende en jullie zitten nog steeds bij elkaar in de klas. Dat was bijna anders gelopen.

Een jaar geleden kreeg je Pfeiffer. De tweede helft van de vijfde klas was je ziek thuis. Na de eerste weken waarin je je heel ellendig voelde door de hoge koorts, vond je het eigenlijk wel best. Juul kwam vaak even langs na school. Je leerde jezelf gitaar spelen. Keek uren naar Roland Garos en de Tour de France. Niet meer racen van hot naar her beviel je. Je bedacht dat je vijf gymnasium zou overdoen en wilde een achtste vak erbij kiezen voor de uitdaging. Toen je na de zomervakantie op school kwam, bleek dat iedereen ervan uitging dat je gewoon eindexamen zou doen. In sneltreinvaart haalde je op eigen houtje de vijfde klas stof in. Ik verklap vast dat je cum laude gaat slagen en je wordt meteen ingeloot voor geneeskunde. Geluksvogel. Want er is een ding dat je nog liever wil dan de beste zijn: psychiater worden.

Weet je nog dat je bij de beroepskeuzetest in de derde voor de grap allerlei gekke dingen invulde? Je wist namelijk al wat je zou worden. Zoals een sculptuur aanwezig is in een stuk steen. In een sollicitatie noem je het ooit een roeping. Maar de weg die je nog te gaan hebt, is helaas niet vlak. 

Wat is het jammer dat niemand door dat charmante pantser van je kijkt. Je sluimerende somberheid is een onzichtbare schaduw. Jij bent je daar vagelijk bewust van. Ik weet nu dat achter de façade van het zondagskind een somber en onzeker meisje zit. Zo verstop jij je. Je definieert jouw positie in de groep. Door de leiding te pakken creëer je helderheid voor jezelf. Het maakt je leven voorspelbaar. Paradoxaal genoeg waan je je ook gezien door het applaus dat je oogst.

Ik kan je geruststellen. Je gaat psychiater worden. Een goede ook. De beste die jij kan zijn. Maar je zult je schaduw niet kunnen ontlopen. Ook voor jou zijn grenzen aan wat je kan. Je zult jezelf teleurstellen. Ontdekken dat je eigenlijk het liefst op jezelf bent. Geen hoogleraar worden. Maar – dat zal je verbazen – wel moeder. In die rol zal je grootste uitdaging liggen. Je gaat ontdekken dat het niet draait om de beste zijn. Goed genoeg is meer dan voldoende.

Wat zou ik graag met je op de bank gaan zitten in mijn tuin. Je laten voelen hoe kalmerend de natuur is voor jouw onrustige geest. Je laten voelen dat je een innerlijk kompas hebt, dat je vertelt wat goed voor jou is. Je verlangen om psychiater te worden komt uit dit kompas. Dat je zo’n goede zult zijn, is mede het gevolg van de moeilijke jaren die je gaat hebben tussen je 30^e en 40^e. Ik zou ze je willen besparen, maar ik wil ze je ook niet afnemen. Want ook die maken je tot wie je gaat worden.

Je kan het allemaal. Maar het hoeft niet. En alles komt goed.

Cassandra