Deze column is in juni 2022 gepubliceerd in het tijdschrift De Psychiater
Met de moves van een ninja en de timing van een streaker spring ik het podium op. Het is donderdag, de drukste dag van het Voorjaarscongres in het MECC. De overdracht van het voorzitterschap van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie gaat zo plaatsvinden. De rode stoelen van Auditorium I en II zijn tot de nok gevuld met collega’s. Ik hoor mijn eigen hartslag terwijl ik met kordate pas richting de dagvoorzitter beweeg.
‘Gun mij twee minuten’, zeg ik tegen haar. Iemand met gezag gebaart: laat haar maar even begaan. Ik pak de microfoon en het geroezemoes dooft.
‘Elnathan.’ Ik zoek zijn blik op de eerste rij. ‘Ik wil je mijn excuses aanbieden. Wat heb ik je onderschat toen je onze voorzitter werd. Ik schaam me voor wat ik dacht drie jaar geleden. Verfrissend, voor het eerst geen hoogleraar. Maar een volstrekt onbekende gast uit Deventer… Naïef type. Daar gaan we de oorlog ook niet mee winnen. Wat zat ik ernaast. 2020 was het begin van een vloedgolf aan uitdagingen die we dit millennium nog niet meemaakten. De pandemie ontregelde onze maatschappij. De coronamaatregelen met de lockdowns gaven een explosie van mentale problemen, ook bij kinderen en jongeren. Jij stond er en was zichtbaar door ingezonden stukken, liveoptredens in talkshows en het gezamenlijke initiatief tegen de schoolsluiting.’ Instemmend applaus zwelt aan vanuit de zaal.
Als het weer stil is, ga ik verder. ‘Het belangrijkste is dit. Het ging geen moment om jouw ego. Het ging altijd alleen om de zaak. Dat was het werkelijk verfrissende. Ik wil je bedanken Elnathan. Voor het eerst sinds jaren voelde ik me als psychiater vertegenwoordigd in het publieke debat. Met jouw invulling van het voorzitterschap gloort er hoop. Het Voorjaarscongres en het voorzitterschap van de NVvP worden gedomineerd door psychiaters uit de Academie. De ruimte voor bijdragen over ons specialisme is op dit congres versmald tot bijdragen door wetenschappelijk actieve vakgenoten.
Oké, de NVvP ís een wetenschappelijke vereniging. Maar gaat het in ons prachtige ambacht niet ook over vragen en ontwikkelingen die niet in cijfers te vangen zijn? Waar wisselen we zorgvernieuwingen uit die op kleine schaal plaatsvinden? Waar ontmoeten we elkaar om te discussiëren over onze opstelling in het maatschappelijke debat? Over onze verantwoordelijkheid bij wachtlijsten, de dominantie van zorgverzekeraars, het panacee passende zorg of euthanasie in de psychiatrie?
Ik heb een voorstel. Laten we voor de organisatie van het Voorjaarscongres een of twee Elnathan look alikes toevoegen aan de Commissie Wetenschappelijke Activiteiten. Deze psychiaters hebben als taak te waken voor een verbreding van het aanbod op het congres. Zodat ook psychiaters zonder statistische data in hun verhaal wat te brengen en te halen hebben.’
Een daverend applaus barst los. Het MECC verandert in het Britse Lagerhuis. Voeten stampen op de tribunes. Bravo’s en boe’s verdringen elkaar. Ik werp Elnathan een kushand toe en geef de microfoon weer aan de dagvoorzitter. Ik knipoog. ‘Als je niemand kan vinden, mag je me bellen’, fluister ik.