Het is een wonder dat ik de handdoek nog niet in de ring heb gegooid. De situatie in de geestelijke gezondheidszorg is ziekmakend. Uitslag, depressies, woede-aanvallen: ik heb ze allemaal al gehad.
Als vrijgevestigd psychiater ben ik gelukkig eigen baas. Ik sluit geen contracten af met zorgverzekeraars omdat ik niet gediend ben van hun bemoeienis met de inhoud. Zolang ik in mijn spreekkamer patiënten behandel, gaat het goed. Dan doe ik wat ik zinvol acht en daar ben ik goed in.
Helaas is mijn spreekkamer geen bunker. Hij kan mij niet beschermen tegen de moedeloos makende realiteit van het Nederlandse zorgsysteem. Wilt u een voorbeeld?
Dexamfetamine is een goedwerkend medicijn tegen ADHD. Het kost € 0,33 en werd volledig vergoed door de verzekeraars. Maar dat mag ik niet meer voorschrijven. Er is namelijk een nieuw middel.
Het nieuwe middel is precies dezelfde werkzame stof in een ander jasje onder de merknaam Amfexa. Voor € 2,96. Negen keer zo duur. Patiënten moeten ook nog zelf bijbetalen want het wordt maar gedeeltelijk vergoed.
Ja dag, dat schrijf ik niet voor! dachten een hoop collega’s met mij. Het marktaandeel Amfexa kelderde. Dus de fabrikant verzon een list. Hij zou de eigen bijdrage wel vergoeden voor de gebruikers en hij veranderde de naam in Tentin.
Mijn patiënte B wil het proberen. Elke maand kan zij bij een speciaal hiervoor opgericht bedrijfje een gedeelte van de kosten terugvragen. Het is omslachtig maar het medicijn werkte zo goed voor haar dat ze dat op de koop toeneemt. Alleen geeft Tentin bij haar en vele anderen niet hetzelfde effect als dexamfetamine dat ze al jaren gebruikte. En ze krijgt ook nog forse bijwerkingen.
Reden genoeg om alsnog het oude, veel goedkopere middel voor te schrijven lijkt me. De apotheker belt: zij mag het niet meer leveren, dat zou ik toch moeten weten!
Dit is toch niet uit te leggen?
Witheet ben ik als ik begin oktober voorzitter Sjaak Wijma van Zorginstituut Nederland hoor. Hij wil ineffectieve zorg uit het basispakket halen. Maar liefst de helft van de zorg in het basispakket is namelijk niet wetenschappelijk onderbouwd, aldus Wijma. Omdat de kosten in de zorg sterk stijgen en er steeds nieuwe behandelingen toegevoegd worden, moet het instituut scherp blijven op minder zinvolle zorg.
Sorry?
Sinds wanneer is niet wetenschappelijk onderbouwd hetzelfde als niet zinvol? Een kusje op de knie is ook niet wetenschappelijk onderbouwd. Maar het helpt wel. Bij kinderen tenminste. Wetenschappelijk onderzoek gebeurt in grote uniforme groepen. Mijn patiënten wijken daar altijd van af. Ze zijn bijvoorbeeld ouder, drinken meer of lijden tegelijkertijd ook aan een andere ziekte. Behandelen is voor een groot deel gebaseerd op collectieve ervaring, net als in ieder ambacht. Dat kwalificeren als onwetenschappelijk snap ik nog. Maar dat het daarom niet zinvol zou zijn, is stuitend.
Weet je wat niet zinvol is Sjaak? Mij verbieden om het veel goedkopere, goed werkende dexamfetamine voor te schrijven. Ook zonder wetenschappelijke onderbouwing is duidelijk dat dat verbod kostenbesparing noch betere zorg oplevert.